ترکیبات فنولی موجود در گیاهان دارویی: پیشگری از بیماری‌ها و تضمین سلامت دام
کد مقاله : 1312-MVTCONF (R1)
نویسندگان
محسن کاظمی *1، حسن صالح2
1دانشیار گروه علوم دامی، مجتمع آموزش عالی تربت جام، تربت جام، ایران
2دانشیار گروه علوم دامی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، سیستان و بلوچستان، ایران
چکیده مقاله
ترکیبات فنلی، دستۀ بزرگی از متابولیت‌های ثانویۀ گیاهی هستند که از ساختارهای نسبتاً ساده مثل اسیدهای فنولیک و ساختارهای پیچیده همچون پلی‌فنل‌ها (مانند فلاونوئیدها) تشکیل شده‌اند. این ترکیبات به‌دلیل خواص پلیوتروپیک (چندنمودی)، مورد توجهِ جامعه علمیِ ایران و سایر کشورهای دنیا قرار گرفته‌اند. این ترکیبات، متابولیت‌های ثانویه‌ای هستند که در اجزای مختلف گیاهان سنتز می‌شوند. آن‌ها توانایی قابلِ توجهی برای تأثیرگذاری بر فرآیندهای مختلف در سیستم‌های بیولوژیکیِ بدن دارند. بنابراین ممکن است که از آن‌ها به‌عنوان مکمل مواد غذایی، مواد انرژی‌زا، منابع غذایی و مواد دارویی در ترکیب جیره استفاده شود. ترکیبات فنلی در صنایعِ تولید مواد غذایی بسیار مورد توجه قرار گرفته، زیرا بازدارندگی اکسیداتیو لیپیدها را سرکوب می‌کنند و منجر به بهبود ارزش غذایی آن‌ها می‌شوند. اتنووتریناری (طب قومی و دامپزشکی) واژه‌ای است که معمولاً برای استعدادها، باورها، دانش، شیوه‌ها و روش‌های مرتبط با سلامت حیوانات و درمان مشکلاتِ مختلفِ بهداشتی در مناطق روستایی به‌کار می‌رود. رفاه حیوانات به‌سرعت در حال تبدیل شدن به مهمترین جنبۀ تولید حیوانات در سراسر جهان، در جهان صنعتی و همچنین در کشورهای در حال توسعه است. دام نقش اساسی در حفظ معیشت، امنیت غذایی و محیط زیست و تقویت کشاورزی دارد. گام‌های بلندی که در دهه‌های گذشته در بخش دامپروری برداشته شده، یکی از دلایل اصلی رشد مثبت در بخش کشاورزی بوده است. جوامع روستایی از فرهنگ اتانوبوتانیک برای درمان بیماری‌های مختلف حیوانات و در راستای کنترل بیولوژیکی استفاده می‌کنند. بنابراین در این مقاله به ویژگی‌ها و اهمیت پلی‌فنول‌ها در کنترل بیماری‌ها و سلامت حیوانات پرداخته می‌شود.
کلیدواژه ها
ترکیبات پلی‌فنلی، گیاهان، متابولیت‌های ثانویه، امنیت غذایی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی